Bolu Kartalkaya daki otel faciasında hayatını kaybedenlere rahmet, yakınlarına sabırlar ve yaralılara acil şifalar diliyoruz. Bir daha böyle faciaların olmamasının da duacısıyız.
Bolu Kartalkaya’daki otel faciası gibi olaylar, yangın güvenliği alanında mevcut düzenlemelerin iyileştirilmesi ve denetim mekanizmalarının daha etkin hale getirilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor. ‘Suçlu kimdir?’ Bunu arayıp bulmak adli makamların görevi bizim tartışmamız gereken de suçluyu bulmak değil, hangi dersleri almamız gerektiğidir. Böyle bir facianın tekrarlanmaması için Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik üzerinde düzenlemeler ve değişiklik önerilerim.
1. Risk Analizi ve Acil Durum Planlarının Güncellenmesi
Yüksek Riskli Binalar İçin Ek Kurallar: Oteller, yurtlar, hastaneler ve kapalı alanları yoğun olarak kullanan yapılar için risk analizine dayalı özel kurallar getirilmeli.
Periyodik Denetim Zorunluluğu: Bu binalar için acil durum planlarının yılda en az bir kez yetkili kurumlarca kontrol edilmesi şart koşulmalı.
Acil Durum Ekipleri: Tüm otellerde acil durumlar için eğitimli yangın güvenlik ekiplerinin bulunması zorunlu hale getirilmeli.
2. Yangın Algılama ve Söndürme Sistemleri
Zorunlu Otomatik Söndürme Sistemleri: Otellerde otomatik yangın söndürme sistemleri (sprinkler) zorunlu hale getirilmeli. Bu sistemlerin çalışır durumda olduğuna dair düzenli testler yapılmalı.
Yangın Algılama Sistemleri: Tüm alanlarda adresli tip yangın algılama cihazlarının bulunması şart koşulmalı.
Yedek Güç Kaynakları: Yangın anında algılama ve alarm sistemlerinin kesintisiz çalışabilmesi için yedek enerji kaynaklarının (jeneratör, UPS) bulundurulması zorunlu hale getirilmeli.
3. Yapısal Düzenlemeler
Yangına Dayanıklı Malzemeler: Otel yapılarında kullanılan tüm yapı malzemeleri, yangına dayanıklılık sınıflarına göre sertifikalandırılmalı.
Kaçış Yolları ve Kapılar: Acil durum çıkış kapıları ve kaçış yollarının sayısı artırılmalı; kapıların her zaman erişilebilir ve dışa doğru açılır şekilde tasarlanması zorunlu olmalı.
Duman Tahliye Sistemleri: Merdiven boşlukları, koridorlar ve asansör şaftları için etkili duman tahliye sistemleri zorunlu hale getirilmeli.
4. Eğitim ve Farkındalık
Personel Eğitimi: Otel personelinin yangın güvenliği konusunda düzenli olarak eğitim alması zorunlu hale getirilmeli. Bu eğitimler belgelenmeli ve denetlenmeli.
Misafir Bilgilendirme: Otel müşterilerine girişte yangın güvenliği kuralları ve acil durum planları hakkında kısa bilgilendirme yapılması sağlanmalı.
Yangın Tatbikatları: Düzenli aralıklarla yangın tatbikatları yapılmalı ve bu tatbikatlar raporlanarak yetkililere iletilmeli.
5. Denetim ve Yaptırımlar
Sıkı Denetim Mekanizmaları: Yangın güvenliği denetimlerinin bağımsız ve yetkili kurumlarca sıkı şekilde gerçekleştirilmesi sağlanmalı.
Cezai Yaptırımlar: Yangın güvenlik standartlarına uymayan işletmelere ağır para cezaları ve kapatma cezaları getirilmelidir.
Şeffaf Denetim Raporları: Denetim sonuçlarının kamuoyuyla paylaşılması işletmelerin sorumluluk bilincini artıracaktır.
6. Teknolojik İyileştirmeler
Akıllı Sistemler: Yangın algılama ve acil durum müdahale süreçlerinde yapay zeka ve IoT (nesnelerin interneti) tabanlı sistemlerin kullanımı teşvik edilmeli.
Erken Uyarı Sistemleri: Bölgede oluşabilecek yangın risklerini önceden tespit edebilen sensör ağlarının kurulması sağlanmalı.
7. Yönetmeliklerde Belirsizliklerin Giderilmesi
Net Yetki ve Sorumluluklar: Yangın güvenliği konusundaki yetki ve sorumluluklar net bir şekilde tanımlanmalı. Otel sahipleri, yöneticileri ve yerel yönetimlerin görevleri açıkça belirlenmeli.
Tüm Süreçlerin Belgelendirilmesi: Yangın güvenliği önlemlerinin belgelenmesi ve bu belgelerin düzenli olarak güncellenmesi zorunlu olmalı.
8. Yerel İklim ve Coğrafi Şartlara Uygunluk
Bölgesel Risk Analizleri: Kartalkaya gibi kar yağışının yoğun olduğu bölgelerde yangınla birlikte tahliye zorluklarını göz önünde bulunduran özel düzenlemeler yapılmalı.
Isı ve Duman Yalıtımı: Soğuk bölgelerde yapıların yangın sırasında ısı ve dumanın etkilerini azaltacak şekilde tasarlanması teşvik edilmeli.
Bu tür düzenlemeler, yalnızca yasal uyum sağlamakla kalmayıp gerçek güvenlik standartlarını yükseltmek ve insan hayatını korumak için kritik öneme sahiptir. Özellikle bu olaydan ders çıkarılarak, denetim ve eğitim süreçleri sıkılaştırılmalıdır.
