Merhaba değerli okurlar bu hafta köşemize rehberlik ve psikolojik danışman çocuk psikoloğu Sayın Şeyma Nur Demir'i köşemize davet ettik.
Son dönemde yaşanan travmalar, olaylar, erken çocukluk döneminde ne tür etkiler yapar, durum üzerine kendisiyle bilgi alışverişinde bulunduk.
Sorularımızı sorduk.
Değerli sohbetimizi ve soru cevaplarımızı sizlerle paylaşmaktan onur duyuyorum.
İyi okumalar diliyorum.
Nergis İbşiroğlu; ‘’Travma sonrasında çocuklara ilk yardım nasıl sağlanmalıdır?’’
Şeyma Nur Demir; ‘’Travmalar; aniden gelişen, bireyin anlamlandırma sürecini bozan, bedenimizle temasın kesilmesine sebep olabilecek, kişisel iyilik halini sarsan karmaşık bir süreçtir. Travma; bireyin düşünce, duygu, duyum ve davranışlarında kırılmalar oluşturur.
İlk yardım ise; insani ve destekleyici bir müdahaledir. İlk yardım bir terapi değildir. Çocuklara travma sonrası ilk yardım sürecinde öncelikli eylemimiz güvenlik ihtiyacını karşılamak olmalıdır. “İZLE-DİNLE-BAĞ KUR” ilkesini dikkate alarak sevgi ve ilgiyle çocukların rutinlerine devam etmelerini sağlayabiliriz.’’
Nergis İbşiroğlu; “İzle, Dinle, Bağ Kur” ilkesi ne demektir, ebeveynler nelere dikkat etmelidir?’’
Şeyma Nur Demir; ‘’Travma sonrasında çocukların baş etme becerileri yetersiz kalabilir ve anda kalabilmekte zorlanırlar. Çocuklara ilk yardımda bulunurken;
İlk adım “İZLE” mektir: Çocuğun tepkileri nasıl? Acil ihtiyaçları neler? gözlemlememiz gerekir.
İkinci adım “DİNLE” mektir: Çocuklar öncelikle sizin nasıl tepkiler gösterdiğinize dikkat ederler. Bu nedenle çocuklarınız için yapabileceğiz en iyi ve anlamlı şeylerden biri onların soru sormalarına izin vermek ve görüşlerine saygı göstermektir.
“BAĞ KUR” mak etkili iletişim becerilerimizi kullanmayı gerektirir. Ebeveynler, çocuklarını dinlerken fikir vermeden ve düzeltmeden dinlemeli ve deprem sonrası çocuklar yaşadıkları olayı konuşmak istediklerinde doğru ve net bilgiler vermelidir.’’
Nergis İbşiroğlu; ‘’Travma sonrasında çocukların gösterdiği tepkiler nelerdir?’’
Şeyma Nur Demir; ‘’Travmalar; bilişsel, duygusal ve sosyal anlamda çocukların etkilenmesine sebep olabilir. Çocuklarda Tek başına kalma korkusu, kaygı ve endişe, yetişkinlere güven kaybı, regresyon davranışları, aşırı hareketlilik veya tam tersi içe kapanma, dikkat toplamada güçlük ve bedensel yakınma tepkileri gözlemlenebilir. Unutulmamalıdır ki her çocuk birbirinden farklı ve özeldir, her çocuğun göstereceği tepki de kendine özel olacaktır. Ebeveynlerin ve öğretmenlerin iyi birer gözlemci olması gerekir.’’
Nergis İbşiroğlu; ‘’Ebeveynler, çocukların travma sonrasında gösterdiği tepkilere nasıl yardımcı olabilir?’’
Şeyma Nur Demir; ‘’Çocuğa basit ve gelişim düzeyine uygun bilgileri verdikten sonra öyküleri kullanmak faydalı olacaktır. Öyküler, didaktik bilgilerin somutlaştırılmasını sağlar. Öyküleri anlattıktan sonra birlikte resim çizmek pozitif düşüncelerin açığa çıkmasına yardımcı olacaktır. Bu süreçte doğal iyileştiricileri kullanarak çocuğunuza yardım edebilirsiniz. Oyun, çocuğun dilidir. Çocukların serbest oyunlar oynamasına fırsat verilmesi gerekir. Hareket içeren oyunlar bedenin de regüle olmasına yardımcı olur. Çocuğun kendi başlattığı oyunlara yönlendirme olmadan, nadiren yansıtmalar yaparak sessizce takip edebilirsiniz. Dışavurumcu sanat terapi teknikleri kullanarak güvende hissetmesini sağlayabilirsiniz.
Çocuğun tepkileri aşırı panik olma, ağlama nöbetleri, sürekli uyku sorunları şeklinde ise bir ruh sağlığı uzmanından destek alabilirsiniz.’’
Rehberlik ve Psikolojik Danışman Sayın Şeyma Nur Demir'e verdiği önemli bilgiler için teşekkür ediyorum.
