Son zamanlarda belgelerin her sektörde ciddi önemi olduğu ortaya çıkmıştır tabi bu öneme bağlı olarak ta bir çok belge de karşımıza çıkıyor. Hatta bazıları farklı yorumlanıp farklı bir biçimde lanse edilmektedir. Bu bazen ciddi bir karmaşaya ve kargaşaya yol açmaktadır.
Bu bağlamda reel bir örneği inceleyerek meseleyi iyice irdelemek istedim.Bir müşterimizde ve ardında sosyal medyada gördüğümüz ve UL 300 belgesi aldık diye lanse edilen ancak üzerinde CE/AT uygunluk beyanı diye yazan bir belge var.
CE/AT uygunluk beyanı adından da anlaşılacağı üzere üreticiler tarafından CE/AT uygunluğuna dair verilen bir beyan sertifikasıdır. Ürünü üreten üretici tarafından verilir.Üretici veya onun yetkili temsilcisi Yeni Yaklaşım Direktiflerinde düzenlenen uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinin bir parçası olarak bir CE/AT Uygunluk Beyanı düzenler.AT Uygunluk Beyanının muhtevası ilgili ürüne göre her direktifte ayrı ayrı belirlenir. EN 45014 standardı uygunluk beyanı ile ilgili olarak genel kriterleri saptamak amacıyla oluşturulmuştur.Standarda göre beyan, doküman, etiket veya benzer bir formda olabilir ve kapsamına giren bütün ürünlerin takibini mümkün kılacak yeterli derecede bilgiyi içermelidir.
Asgari olarak aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
Beyanı düzenleyen üreticinin veya yetkili temsilcisinin adı ve adresi;
Ürünün tanımı (adı, tipi veya model numarası ve grup veya seri numarası, kaynaklar ve parça numaraları gibi tamamlayıcı bilgiler);
Riayet edilen tüm hükümler;
Kesin, tam ve açıkça tanımlanmış bir şekilde olmak üzere, atıfta bulunulan standartlar ve öteki normatif dokümanlar (ulusal teknik standartlar ve spesifikasyonlar gibi);
Mümkünse, sağlanabilecek bütün tamamlayıcı bilgiler(örneğin; cins, kategori);
Beyanın düzenlenme tarihi;
Yetkili kişinin imzası, unvanı veya eşdeğer bir işareti; ve
Beyanın sadece üretici veya icabında yetkili temsilcinin sorumluluğunda düzenlendiğini belirten bir ifade.
Yani aşağıdaki gibi ;
yada aşağıdaki gibi bir ifade bulunur,
Bu beyan firmanın kendi antetli kağıdına yazılabilir ve firma üretim yaptığı ürünlerin almış olduğu belgelerin kod ve ilgili standartları da buna ekler ve benim ürettiğim ürünler bu standartlara uygun olarak üretilmektedir bunu beyan ederim diyerek deklere eder. CE/AT uygunluk beyanının herhangi bir belgelendirme kuruluşundan alınması diye bir durum yoktur. İnternette CE/AT uygunluk beyanı diye aratır iseniz birçok örnek görmeniz mümkündür.
CE/AT uygunluk beyanı belgesi UL 300 belgesi yerine geçmez, CE /AT uygunluk beyanı diye bir belge ile UL 300 belgesi aynı belge değildir.
İnternet ortamında gördüğüm ve CE/AT uygunluk beyanı UL 300 belgesi diye lanse edilen belge ile ilgili yaptığım incelemede aşağıdaki bulgulara ulaştım.
1- Öncelikle belge üzerinde de yazdığı gibi bu beyanda üretici aşağıda tanımlanmış ürünler 2006/42/AT makine emniyeti yönetmeliğine uygun üretilmiştir diyor. Bu Yönetmeliğin amacı; makinaların, usulüne uygun şekilde kurulduğunda, bakımı yapıldığında ve kendinden beklenen amaçlar doğrultusunda kullanıldığında, insan sağlığına ve güvenliğine ve durumuna göre evcil hayvanlara ve mallara zarar vermiyorsa piyasaya arz edilmelerini ve hizmete sunulmalarını teminen, tasarım ve imalat aşamasında uyulması gereken temel emniyet şartları ile takip edilmesi gereken uygunluk değerlendirme prosedürlerini ve uygunluk değerlendirmesi yapacak onaylanmış kuruluşların görevlendirilmesinde dikkate alınacak asgari kriterleri düzenlemektir. Yani UL 300 ile yada yangın ile bir ilgili yoktur.
2- Ürünün tanımında ise davlumbaz söndürme ve yağlı trafo söndürme sistemi denmektedir. Ki bu sistemlerin de yukarıda belirtilen 2006/42/AT yönetmeliği ile ilgisi yoktur.
3- Ürünün Product Type , model bölümünde ise tamamen alakasız bir şey yazmaktadır. Örneğin araba üretiyorum diyorsanız o arabanın modeli tipi yazmalıdır. Ancak bu belge üzerinde aşağıdaki gibi yazmaktadır.
UL 300 ürün tipi değil bir standarttır ve lokanta, kafeterya ve benzeri mekanlar için ticari pişirme ekipmanlarının korunması için öngörülen, önceden tasarlanmış yangın söndürme sistemi ünitelerinin yangın testlerindeki performansı kapsar. Kurulum gereksinimleri için, ise NFPA 96, Havalandırma Kontrolü ve Ticari Pişirme Faaliyetlerinin Yangından Korunması Standardı; ve NFPA 17A, Islak Kimyasal Söndürme Sistemleri için Standart kurallarına uygun olması gerekliliği vardır. UL 300 standardına uygun üretim yapan ve bu gereklilikleri karşılayan dünyada çok az üretici vardır. UL sertifikasyonu almış firmalar ve ürün tipleri ise UL ONLINE DIRECTORY listesinde online olarak bulunabilir.
4- Yine sertifikada uygulanan uyumlaştırılmış standartlar bölümünde ise TS EN 60204 -1 standardına atıf vardır.
TS EN 60204-1 ise Bu standart çalışır durumdayken elle taşınamayan makinalara (koordineli biçimde birlikte çalışan makinalar grubu dâhil) ait elektrik, elektronik ve programlanabilir elektronik donamlarının ve sistemlerinin uygulamalarını kapsar. Yani ne davlumbaz söndürme sistemi nede UL 300 standardı ile bir ilgili yoktur.
5- Son olarak sertifikayı veren firmanın web sitesinden sertifika numarası sorgulandığında ise herhangi bir sonuç da elde edemedim.
Yukarıda izah ettiğim gibi yada buna benzer piyasada bir sürü belge ve sertifika dolaşmaktadır. Ancak sertifikaların güvenilirliği ile tutarlılığı ve uygunluğu ile ölçülür. Bu konuya önem vermemim sebebi ise bu tür belgeler ile piyasa da haksız rekabet yapılmakta ve belgelerin hataları ortaya çıktığında da yangın sektörünün tamamına itibarsızlık olarak yansımaktadır.
Sektörümüze itibar katmak istiyorsak geçerliliği olan belgeler ile doğru dürüst müşteriyi yanıltmadan iş yapmak gereklidir. Ekte bahsi geçen belgeyi de görebilirisiniz. Belgede ismi geçen firma kişiler ve sertifika numaraları firmayı ifşa etmemek amacı ile tarafımdan silinmiştir.
Her sektörde olduğu gibi yangın sektörümde de sertifikasyon ve belgelendirme ürünü ön plana çıkarmak ya da ürün güvenilirliği için önemlidir. Yani iyi sertifikalara sahip uygun fiyatlı ürünler ile ciddi satışlar yapabilme şansına sahipsinizdir. Ancak yanıltıcı hatalı sertifikalar ile bir arpa boyu yol alamazsınız, üstelik bu tür sertifikalar ile devlet ihalelerine girerseniz de hatalar ortaya çıkarsa çok zor durumlarda kalabilirsiniz. Unutmayın yanlış hesap Bağdat’tan geri döner demişler.
Yangın sektörünü geliştirmek birlikte doğru işler yaparak birbirimize doğruyu bulmak için destek olmak ile olur düşüncesi ile hareket ederek bu tür durumlarda sektördeki arkadaşlarımı uyarmayı önemsiyorum. Birlik olalım doğru işler yaparak sektörde ilerlemek için mücadele edelim diyorum.
