Rivayete göre, M.S. 300 civarında Patara'da zengin bir buğday tüccarının oğlu olarak dünyaya gelen Nicholas, doğduğunda "göğün hediyesi" olarak kabul edilmiş ve zamanla fakirlerin kurtarıcısı olarak ün kazanmıştır. Henüz genç yaşlarda mucizeler gerçekleştirdiğine inanılan Nicholas, inşa halindeki bir kilisenin yıkılması sırasında enkaz altında kalarak annesinin ağlamasıyla kurtulmuştur.
Babasının ölümünden sonra büyük bir servetin tek mirasçısı olan Nicholas, bu serveti yoksullara yardım etmek için kullanmaya karar vermiştir. Bir gün, Patara'da zenginliğini kaybeden bir adamın kızlarının çeyiz yapacak parası kalmaz. Bu durum karşısında çaresiz kalan baba, kızlarını satmayı düşünür. Nicholas, kimliğini gizleyerek geceleyin kızların evine gelir ve pencereden bir kese altın atar. Ertesi sabah, parayı bulan büyük kız çok sevinir ve aileyi zor durumdan kurtarır. Aynı yardımı ortanca ve küçük kızlar için de yapar, bu sefer parayı bacadan atar. Bu olay, Noel Baba'nın hediye bırakma geleneğinin kaynağıdır. Ayrıca, ikonalarda Nicholas genellikle üç altın top ile simgelenir.
Aziz Nicholas'ın diğer mucizelerinden biri, Kudüs'e yapmak üzere yola çıktığı hac yolculuğunda, fırtınaya tutulan gemisini dualarıyla kurtarması ve denize düşerek boğulmak üzere olan bir denizciyi diriltmesidir. Bu nedenle, Aziz Nicholas denizcilerin koruyucu azizi olarak kabul edilmiştir.
Bir süre sonra, Patara'dan Myra'ya göç eden Nicholas, burada başpiskoposluk görevine gelir. Myra'da, başpiskoposun ölümünden sonra yerini kimin alacağı konusunda anlaşmazlık çıkınca, sabah erkenden kiliseye gelen ilk kişi başpiskopos olarak seçileceğine karar verilir. Aziz Nicholas, ilk gelen kişi olarak başpiskopos olur ve burada da pek çok mucizeye imza atar. Üç generali ölümden kurtarır ve halkın gönlünü kazanır.
Bir diğer ünlü öyküsü ise, Myra'da kıtlık çıkmasıyla ilgilidir. İskenderiye'den Byzantion'a mısır taşıyan bir filo, Myra limanına uğrar. Nicholas, gemicilerden her gemiye bir miktar mısır bırakmalarını ister. Gemiciler, mısırları zorla verdikleri halde, Byzantion'a vardıklarında mısırların kaybolduğunu ancak yerinde olduklarını şaşkınlıkla görürler.
Hristiyanlara karşı sert bir tutum sergileyen Roma İmparatorları Diocletianus ve Licinius döneminde Aziz Nicholas da hapsedilmiştir. Ancak, M.S. 325'te İznik'te düzenlenen Hristiyanlık Meclisi'ne katılmış ve orada da önemli rol oynamıştır. Ayrıca, bazı kaynaklar, onu öldükten sonra üç çocuğu diriltmiş olarak anlatır.
Aziz Nicholas, 6 Aralık 343'te 65 yaşında hayatını kaybetmiştir. Onun adına Myra'da bir kilise inşa edilmiştir ve buradaki lahitinde ebedi uykusuna dalmıştır. Haçlı Seferleri sırasında, 1087'de Bari'den gelen tüccarlar, Aziz Nicholas’ın kemiklerini çalarak Bari'ye götürüp bir bazilika yapmışlardır. Geride kalan kemikleri ise bugün Antalya Müzesi'nde saklanmaktadır.
