Bu Kent Konseyi ne iş yapar’ diye merak edenler vardır. Ben de merak ediyorum gerçekten. Ne iş yapması için planlanmış ve şimdilerde ne iş yapıyor, yada bugüne kadar neler yaptı Kent Konseyimiz.
Öncelikle, Kent Konseyleri nasıl kuruldu hatırlamak gerek; çoğulcu demokrasi, katılımcı yönetim anlayışını geliştirmek amacı ile 1997 yılında yerel gündem 21 programları ile başladı ve sonrasında 2006 yılında resmî gazetede bir yönetmelik yayınlandı.
“Bu Yönetmeliğin amacı; kent yaşamında, kent vizyonunun ve hemşerilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım, yönetişim ve yerinden yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çalışan Kent Konseylerinin çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir” diyerek kuruluş amacı belirtildi.
Yani aslında çok güzel bir misyonu ve vizyonu var. En azından hedefleri ve umutları yüksek bir oluşum.
Kent Konseyi yönetmeliğinde görevleri ise şöyle sıralanmış.
a) Yerel düzeyde demokratik katılımın yaygınlaştırılmasını, hemşerilik hukuku ve ortak yaşam bilincinin geliştirilmesini, çok ortaklı ve çok aktörlü yönetişim anlayışının benimsenmesini sağlamak,
b) Sürdürülebilir gelişmenin sağlanması ve bu konuda ortaya çıkan sorunların çözümüne yönelik planların hazırlanması ve uygulanmasını sağlamak,
c) Kente ilişkin temel stratejiler ve faaliyet planlarının belirlenmesinde, uygulama ve izleme süreçlerinde tüm kenti kapsayan ortak bir aklın oluşturmasına katkıda bulunmak,
ç) Yerellik ilkesi çerçevesinde katılımcılığı, demokrasiyi ve uzlaşma kültürünü geliştirmek,
d) Kentin kimliğine ilişkin tarihi, kültürel, doğal ve benzeri değerlere sahip çıkmak ve geliştirmek,
e) Kent kaynaklarının etkili, verimli ve adil kullanımına katkıda bulunmak,
f) Sürdürülebilir kalkınma anlayışına dayalı kentin yaşam kalitesini geliştiren, çevreye duyarlı ve yoksulluğu giderici programları desteklemek,
g) Sivil toplumun gelişmesine ve kurumsallaşmasına katkıda bulunmak,
ğ) Çocukların, gençlerin, kadınların ve engellilerin toplumsal yaşamdaki etkinliklerini arttırmak ve yerel karar alma mekanizmalarında aktif rol almalarını sağlamak,
h) Kent yönetiminde saydamlık, katılım, hesap verebilirlik, öngörülebilirlik ilkelerinin uygulanmasına katkıda bulunmak,
ı) Kent Konseyinde oluşturulan görüşlerin değerlendirilmek üzere ilgili belediyeye gönderilmesini sağlamaktır.
Kent Konseyi kuruluş felsefesi olarak bizim gibi toplumlar için o dönemlerde çok yeni bir durum olduğundan handikapları ve bilinmezleri de içinde barındırıyordu. Çünkü uygulama esasları daha önce denenmediği için teori ve temennilerden ibaretti. Zaten bu yönetmelik belediyeler kanunu esas alınarak hazırlanmıştı. Bütçesi yoktu ki sanıyorum hala yok. Zaten ancak tavsiye kararları alabilen ve sivil toplumun gönüllülük esasına dayalı olarak çaşıtlığı bir organizasyon. Tüzel bir kişiliğe de sahip değil. Sayacağımız daha birçok eksikliği içinde barındırmasına rağmen hiç yoktan iyidir mantığı ile en azından halkın büyük çoğunluğunun dilek ve önerilerini bir araya toplayarak yönetim makamlarına sunması açısından güzel bir oluşum olduğunu düşünüyorum.
Tüm Kent Konseyleri bekleneni, arzulananı yerine getirdi mi bilemiyorum. Birçoğu işlevsiz kâğıt üzerinde kaldı diye düşünüyorum. Hatta bazı yerlerde tamamen politik ve belediyenin bir yan kuruluşu gibi çalışıyor, sanki belediyenin sosyal kültürel hizmetler birimi gibi çalışan kent konseyleri var.
‘Yalova Kent Konseyi iyi çalıştı mı ya da ne yaptı?’ diye sorarsak, zaman zaman güzel işler yaptığını biliyorum. Ancak bu sürecin kişilere göre değişkenlik arz ettiği de bir gerçek. Bir sistem olmadığı, çalışmalar tamamen gönüllülük esasına dayandığı için ciddi başarıları ya da verimli çalışmaları da sürekli olmadı. Belki de hiçbir zaman olmayacak. Tüm olumsuzluklara rağmen konsey yürütme kurulu ve meclisleri zaman zaman Yalova için çok güzel işler yapmışlardır diye düşünüyorum.
Önümüzdeki dönemlerde kanun ve yönetmeliklerde birtakım değişiklikler yapılarak kent konseylerinin daha etkili olması sağlanabilir. Mesela bir bütçesi olabilir, biraz daha bağımsız apolitik bir konuma getirilmeli. Hatta bir yarı kurumsal yapıya bile büründürülerek daha işlevsel hale getirilebilirse sanırım daha çok etkili olabilir. Çünkü yetkisizlik ve bütçesizlik bir çok iyi iş yapmayı engelleyen sorunlardır.
Yalova Kent Konseyi, yeni döneme başlamadan neler yapmak istediğinin ve hedeflerini yayınlamalıdır diye düşünüyorum. Kent Konseyi meclis ve yürütme kurulu üyelerinin etiket elde etmek dışında, heves ve amaçları olan kişiler olmasına özen gösterilmelidir. Tavsiye niteliğinde bile çalışan bir kurul olmasına rağmen Yalova’mızın güncel problemlerine parmak basan, doğru konularda tavsiye niteliğinde çalışmalı ve halkın sesi olmalıdır. Uzun uzun raporlar hazırlayıp yayınlamak yerine, tek bir konu ile ilgili aylık yada 2-3 aylık raporlar ve bildiriler yayınlamalıdır. Kamuoyu oluşturma ve bilgilendirme açısından bu tür bir çalışma daha etkili olabilir.
Hayatta yapılacak o kadar çok hata var ki, aynı hatayı yapmakta ısrar etmenin anlamı yok.
Sartre