Aylardır Yalova kamuoyunun gündeminde olan KARMA OSB hakkında birçok siyasetçi, meslek odası ve sivil toplum örgüt başkanı ve yöneticilerinin beyanatları ile Yalova Avrasya Giyim ve Yalova Gemi İhtisas OSB'lerin birleşmesi konusuna ilişkin, bilinçli-bilinçsiz birçok açıklama yapıldı.
Su, ‘’Birleşme durumunda Yalovalılar, her iki OSB’den zarar görür mü?’’
Birleşmeyi isteyen Yalova Gemi İhtisas OSB'nin Müdürü Özgül Su, ‘’Yalova Avrasya Giyim ve Yalova Gemi İhtisas OSB'lerin birleşmesiyle güdülen amaç, asla Yalova ilinin doğasını bozacak, çevreye zarar verecek bir Karma OSB kurulmasını sağlamak değildir’’ diyor.
Özgül Su; ‘’Ülkemizde var olan olumsuz örnekler dikkate alınarak kaygılanılmasını anlıyoruz. Ancak bunu engellemek adına atılabilecek her türlü adımı atmaya hazır olduğumuzu belirtmek isterim.
OSB Uygulama Yönetmeliğinin 54'üncü maddesinin birinci fıkrasında, OSB'lerde kurulamayacak tesisler sayılmıştır.
OSB'lerin çevreye zarar vermelerini önlemeye ilişkin olarak yasal durum ve OSB'ler tarafından alınabilecek önlemleri şu şekildedir.
Su, ‘’Karma ve İhtisas OSB’lerde bu tesisler kurulamaz’’
Ham petrol rafinerileri, Kömür veya bitümlü şistin sıvılaştırıldığı ve gazlaştırıldığı tesisler ile asfalt plent tesisleri,Sıvılaştırılmış petrol gazı dolum ve depolama tesisleri, Çimento fabrikaları, beton santralleri, çimento klingeri üreten tesisler, Nükleer güç santralleri ile diğer nükleer reaktörler, Radyoaktif atıkların depolanması, bertarafı ve işlenerek ara/nihai ürüne dönüştürülmesi amacıyla projelendirilen tesisler ve benzeri radyoaktif atık tesisleri, Nükleer yakıtların üretilmesi veya zenginleştirilmesi ile ilgili tesisler, Endüstriyel nitelikli, sintine ve benzeri atık suların geri kazanım tesisleri, İhtisas OSB’nin kendi üretim faaliyetleri sonucunda oluşan atıklardan enerji üreten tesisler hariç olmak üzere İhtisas OSB’lerin kuruluş protokolünde belirtilmeyen alanlarda faaliyet gösteren tesisler kurulamaz.
Su, ‘’Karma OSB’lerde bu tesisler kurulamaz’’
Parlayıcı/patlayıcı/yakıcı maddelerin üretildiği, depolandığı ve dolumunun yapıldığı tesisler, Petrokimya kompleksleri,Üretiminde kapalı proses, gaz veya sıvı yakıt ve toz kaynaklarında filtre sistemlerini kullanan tesisler hariç; tuğla ve kiremit fabrikaları, kömür yıkama kireç, alçı ve zımpara tesisleri, Klor-alkali tesisleri, sülfürik asit, fosforik asit, hidroklorik asit, klor ve benzeri kimyasal maddeler üreten yerler, azot sanayi ve bu sanayi ile entegre gübre fabrikaları, Asbest, asbest içeren ürünlerin işlenmesi veya dönüştürülmesi yapılan tesisler, Ham deri işleme, padok ve sadece hayvan kesimi yapılan tesisler, Hammadde alanları kapalı ve toz kaynaklarında filtre sistemlerini kullanan tesisler hariç; talk, barit, kalsit, antimuan ve benzeri madenlerin kırma ve öğütme tesisleri, Katı atık ayrıştırma tesisleri ve her türlü atığın nihai ve/veya ara depolanması ve/veya araziye gömülmesine ilişkin tesisler ile toksit, tıbbi ve tehlikeli atıkların yakılmak ve kimyasal yolla arıtılmak suretiyle berteraf edilmesine yönelik tesisler, (Değişik:RG-16/4/2020-31101) Sanayi parselleri ile hizmet destek alanlarında katılımcının kendi ihtiyacı için kurulanlar hariç olmak üzere, güneş ve rüzgar enerjisine dayalı elektrik enerjisi üreten tesisler kurulamaz.
Su, ‘’OSB Müteşebbis Heyetleri, istenmeyen sektörlerde tesis kurulmasını engelleyebilir’’
OSB'nin Kuruluş Protokolünde, kurulmakta olan OSB'de hangi sektörlerin yer alabileceği ya da tersine hangi sektörlerin yer almayacağına ilişkin düzenlemelere yer verilebilmektedir.
OSB Müteşebbis Heyetleri, Yönetmelikte ve/veya Kuruluş Protokolünde sayılmamakla birlikte, Bölgede yer alması istenmeyen sektörlerde tesis kurulmasını engellemek yönünde karar alma yetkisine sahiptir.
OSB Uygulama Yönetmeliğinin 54'üncü maddesinin üçüncü fıkrasının "Birinci ve ikinci fıkra haricinde, OSB’de kurulmasında sakınca görülen tesisler hakkında, OSB’nin kuruluş protokolü çerçevesinde kurulması planlanan sektörler, mevcut sektör yapısı, kurulacak tesisin altyapı ve atık su arıtma tesislerine etkisi, herhangi bir olumsuzluk anında tetikleyici etkisi, insanların çalışma ve yaşam koşullarına etkisi gibi hususlar dikkate alınarak konu ile ilgili kurumlardan alınacak raporlar çerçevesinde karar verilir. İlgilinin Bakanlığa başvurması üzerine, OSB tarafından OSB’de kurulamayacağına karar verilen tesise ilişkin nihai karar, Bakanlık Makamından alınacak onay ile verilir." hükmü çerçevesinde, somut başvuruların OSB tarafından değerlendirilmesi imkanı bulunmaktadır.
Belirtilen çerçevede, OSB'lerde yer alacak sanayi tesislerinin çevreye ve Yalova iline zarar vermeyecek yapıda olması için gerekli hassasiyet gösterilmekte ve gösterilecektir.’’
Su, ‘’İki OSB’nin tahsis konusunda ki son durum’’
‘’GEMİ + GİYİM OSB’nin birleşme sonucu farklı sektör olması nedeniyle ihtisas olmasa da, her iki OSB’de %30-40 doluluk oranı mevcuttur. OSB'nin kuruluş aşaması benzer sektörleri bir arada tutmak olduğundan aynı sektörlere uyum sağlayacak.
Gemi İhtisas OSB'de, gemi yan sanayi ile ilgili, gemi üretimi için gerekli olan boya üretimi, hurda-hırdavat- haddane gibi tesisler kurulabilmesine imkan varken, biz OSB politikamız gereği bu tür sektörleri kesinlikle almadık.
Son teknoloji üretim yapan, yeşil bina sertifikalı projelerle gelen yatırımcılarımız mevcut. Bunların yanında, sözü edilen işletmelerin kurulmaması gerektiğinin bilincindeyiz. Buna uygun tahsisler yapıyoruz. Bu yönetim gider de yeni yönetim bunlara müsaade ederse diye bir endişe var.’’
Su, ‘’İstenmeyen sektörler gelir endişesi yaşanmamalı’’
‘’Yönetim tüm tahsisleri yapmadan, genel kurula gitmeyeceğinden, TAHSİSİ YAPILAN YERLERDE KURULAN FABRİKALARIN BAŞKA BİR SEKTÖR GRUBUNA DEVREDİLMESİ MEVZUAT AÇISINDAN DA MÜMKÜN DEĞİLDİR.
Bu yüzden, sonradan gelenler, buraya istenmeyen sektörleri getirir endişesi yaşanmaktaysa da, bu abartıldığı kadar kolay bir durum değildir.’’
Su, ‘’Yeni Kuruluş Protokolünde yer alması düşünülen sektör grupları’’
Gemi OSB Kuruluş protokolünde yer alan sektörler; Her tür gemi ve Deniz araçlarının yeniden inşası için gerekli donanımı, makine ve yedek parça imalatını yapan gerçek ve tüzel kişi. Her tür gemi ve deniz aracının montajı, bakım ve onarımını yapan gerçek ve tüzel kişi. Gemi sanayiine yönelik ürünler üreten gerçek ve tüzel kişi.
Avrasya OSB Kuruluş protokolünde yer alan sektörler; Her tür hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri imalatı, tasarımı ve teşhiri, yan sanayi üretimi, her türlü hazır giyim ve konfeksiyon malzemesi tedariği, her türlü hazır giyim ve konfeksiyon malzemeleri makineleri imalatı ve tedariği ile ilgili konularda faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişi.
Otomotiv; Motorlu karayolu taşıtları üreten, taşıt araçları imalat sanayiinde faaliyet gösteren firmalara yönelik uygun aksam, parça, modül ve sistem üreten gerçek ve tüzel kişi.
Ambalaj; Eşya taşıma amacıyla plastik mamuller, çuvallar ve torbalar. Kağıt ve karton esaslı kutu, kılıf, torba. Oluklu mukavva, kağıt ve kartonlar; krepe, kırmalı ve kabartmalı kağıtlar. Kağıt ve kartondan her cins etiketler. Kağıt karton, selülöz vatka ve elyaftan tabakalar. Cam damacana, şişe, kavanoz, çanak, ilaç tüpleri ve cam kaplar. Demir çelik depo ve tanklar. Alüminyum fıçı, varil, bidon, kutu ve kaplar üreten gerecek ve tüzel kişiler.
Metal, alüminyum, plastik ve cam ürünler; Her tür metal, alüminyum, plastik ve cam ürünlerden yapı malzemeleri üreten gerçek ve tüzel kişi.
Mobilya; Her türlü ahşap, metal, plastik, mermer, cam, kompozit malzemeden iç ve dış mekan mobilyaları üreten veya bu firmalara yönelik parça, modül ve sistem üreten gerçek ve tüzel kişi.
Kuru gıda; Meyve ve sebze kurutma tesislerinde, meyve ve sebzelerin soyma, dilimleme , kurutma ve paketlenmesi işlerini yapan gerçek ve tüzel kişiler.
Medikal; Sağlık ve medikal ürünleri.
Su, ‘’4562 sayılı Kanun ve OSB Uygulama Yönetmeliği var’’
‘’4562 sayılı Kanunda yer alan tanımı esas alındığında, OSB’lerin amaçlarını şu şekilde sıralamak mümkündür; Sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak. Çarpık sanayileşmeyi önlemek. Çevre sorunlarını önlemek. Kentleşmeyi yönlendirmek ve şehrin gelişmesine katkıda bulunmak. Kaynakları rasyonel kullanmak. Bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak. Sanayi türlerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmesini ve geliştirilmesini sağlamak. Sağlıklı, ekonomik, güvenilir nitelikte gerekli alt yapı, üstyapı, sosyal tesisler ve teknoparklarla donatılmış planlı bir üretim alanı oluşturmak.
Bu amaçları gerçekleştirmek için çıkarılmış olan ve 2000 yılında yürürlüğe giren 4562 sayılı Kanun ve OSB Uygulama Yönetmeliğinde, OSB'lerin işleyişlerine ilişkin çok sıkı kurallar getirilmiştir. Söz konusu kuralların uygulanması halinde, çevreye ve Yalova iline bir zarar gelmesine olanak bulunmamaktadır.
Su, ‘’Dilovası ve Gebze'deki bazı OSB'ler, 4562 sayılı Kanun’dan önce kurulmuşlardır’’
‘’Benzetme yapılan Dilovası ve Gebze'deki bazı OSB'ler ise, Kanunun yayım tarihinden önce yapılaşmış, ıslah edilerek bir miktar iyileşme sağlanması amacıyla sonradan OSB statüsüne tabi kılınmış oluşumlardır. Bu olumsuz örnekler, bizim OSB'lerimiz için asla örnek teşkil edemez. Bu OSB'lerde yer alan zarar verici işletmeler, KANUNDAN ÖNCE KURULMUŞ VE MÜKTESEP hakları korunduğu için oralarda varlıklarını sürdürebilmektedirler. Yalova'da bu tür işletmelerin kurulmasına yasal olarak olanak bulunmamaktadır.’’
Su, ‘’Fazla su tüketimi olan sektörler OSB'lerimizde yer almıyorlar’’
‘’Yalova kamuoyunda en çok endişe yaratan nedenlerden biri de suyun tüketilmesi konusudur. Kentteki su sıkıntısını gelen yatırımcılarımıza iletiyoruz. Buna göre fazla su tüketimi olan sektörler OSB'lerimizde yer almıyorlar.’’
Su, ‘’Birleşme sonucu oluşacak OSB daha iyi yönetilecek’’
‘’Birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü teşvik eden sanayicilerin bir arada ve bir program dâhilinde üretim yapmalarıyla, üretimde verimliliğin ve kar artışı sağlanacak. Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir altyapı ve ortak sosyal tesisler kurulacak. Müşterek arıtma tesisleri ile çevre kirliliği önlenecek. Bacalı ağır sanayinin olmadığı işletmelerin OSB’de yer alması sağlanacak.
Bu işletmeler Yalova ilimizin ekonomisine katkı sağlarken, çevre kirliliği yaratmaması için yasal tüm önlemlerin aldırılması konusunda Müteşebbis Heyetimiz ve Yönetim Kurulumuz takipçi olacak.’’ Şeklinde bilgilendirmede bulundu.